De Hoefkadelaantjes waren misschien wel de meest trieste plek waar ik voor 1854 gewerkt heb. Deze 3-kamer woningen uit 1874 waren indertijd bedoeld als huisvesting voor arbeiders die in de fabrieken rond station Hollands Spoor werkten, dat links aan het eind van de straat verstopt ligt. Het zijn kleine, benauwde huisjes aan een doodlopend straatje waar nu vooral studenten schijnen te wonen. Een groot deel van de woningen is verlaten, dicht getimmerd. Ik schat dat meer dan de helft onbewoond is. Het Rode Dorp, zoals het ook wel genoemd wordt, is een autoloze enclave aan de rand van de Schilderswijk, maar er is niks schilderachtigs aan deze straatjes. Ik heb in de tijd dat ik er bezig was geen levende ziel op straat gezien. Ik heb alleen boven in één van de woningen een jong stel horen ruziën. Beneden bedekten twee verschillende lappen stof bij wijze van gordijn het raam, maar boven stond de boel, letterlijk en figuurlijk, wijd open. Zij verweet hem dat hij nog steeds op z’n nest lag, hij vond haar een slons die haar troep niet op wilde ruimen. Gestamp, de klap van een deur, stilte.
Wat het meest opvalt aan de foto (als je eenmaal over de verwondering van de dichtgetimmerde gevels heen bent) is de leegte van het straatje. Nergens staan er auto’s geparkeerd, daar is simpelweg niet in voorzien. Daardoor ziet dit wijkje er nog net zo negentiende-eeuws uit als toen het gebouwd werd. Het is een tijdcapsule: ga op de Hoefkade de goede hoek om en je staat in 1890. Niet het leukste stuk van negentiende-eeuws Den Haag, maar de tijd is er wel erg aanwezig en in al zijn soberheid direct voelbaar. Het zijn straatjes die door het moderne leven rechts zijn ingehaald. De huidige eigenaar, Staedion, is gelukkig bezig om de wijk te renoveren en zo een uniek stukje Den Haag te behouden voor de toekomst. Het Rode Dorp blijft gelukkig een trip naar het verleden, maar dan straks met het comfort van de 21e eeuw.
Foto uit het boek Koninklijke Haagse Woningvereniging van 1854, door Dorine van Hoogstraten met fotografie van François Hendrickx, Thoth, Hilversum, 2013.